Hakimiyet-i Milliye
Bu yazıda sayın Atatürk’ün 1921 ‘Maarif Kongresin’de ki açılış konuşmasının metnini sizlere ileteceğim.
Saygıdeğer Hanımlar, Efendiler,
Genel Savaş memleketimizi bir yenilgiye götürdü. Düş-
manlarımız bunu fırsat kabul ederek milletimizi bütü-
nüyle yok etmek istediler. Buna karşı ortaya çıkan millî
coşkuya Ankara çok büyük bir sahne oldu. Bizi yaşat-
mamak isteyenlere karşı yaşamak hakkımızı savunmak
üzere toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi burada,
Ankara’da toplandı.
Bugün Ankara, Millî Türkiye’nin “Maarif Eğitimi’ni”
kuracak olan Türkiye kadın ve erkek Öğretmenler
Kongresi’nin burada toplanmasıyla övünmektedir.
Yüzyılların yüklemiş olduğu derin bir yönetimin boşla-
yıp, savsaklamasından devlet organlarında açtığı yaraları
tedaviye harcanacak yardımların en büyüğünü hiç şüp-
hesiz kültür yolunda kullanmamız gerekir.
Gerçi bugün maddî manevi güç kaynaklarımızı, millî
sınırlarımız içindeki memleketlerimizde işgâlci bulunan
düşmanlara karşı kullanmak zorundayız. Memleket kül-
türü için ayrılabilen şey, gelecekteki eğitimimize dayanak
olacak bir temel kurmaya yeterli değildir. Ancak yeterli
şartlar ve araçlara sahip oluncaya kadar geçecek savaş
günlerinde bile dikkatlice hazırlanmış bir millî eğitim
programı oluşturmaya ve var olan eğitim teşkîlâtımızı
bugünden daha yararlı bir faaliyetle çalıştıracak ilkeleri
hazırlamaya zaman ayırmalı ve çalışmalıyız.
Şimdiye kadar sürdürülen eğitim yöntemlerinin mil-
letimizin tarihi geriliğinde en önemli bir etken olduğu
inancındayım. Onun için bir millî terbiye programından
söz ederken eski devrin saçma sapan ve yaratılış özellik-
lerimizle hiç de ilişkisi olmayan yabancı düşüncelerden,
doğudan ve batıdan gelebilen etkilerden bütünüyle uzak,
millî ve tarihî karakterimize uyan bir kültürden söz edi-
yorum. Çünkü millî dehamızın tam olarak gelişerek or-
taya çıkması ancak böyle bir kültür ile sağlanabilir. Gelişi
güzel izlenecek bir yabancı kültür şimdiye kadar izlenen
yabancı kültürlerin yıkıcı sonuçlarını tekrar ettirebilir.
Kültür (Harâset-i Fikriyye) zeminle uygundur. O zemin
(yer) milletin karakteridir.
Çocuklarımız ve gençlerimiz yetiştirilirken onlara özel-
likle varlığı ile, hakkı ile, birliği ile taarruz eden genel ola-
rak yabancı unsurlarla mücadele gereğini ve millî düşün-
celeri boğmaya çalışan her karşı fikre şiddetle ve özveri
ile savunmanın gereği öğretilmelidir. Yeni neslin bütün
ruhî güçlerine bu özellikler ve yeteneğin verilmesi önem-
lidir. Devamlı ve müthiş bir savaş şeklinde beliren mil-
letlerin hayat felsefesi, bağımsız ve mutlu kalmak isteyen
her millet için bu olgun özellikler şiddetle istenmektedir.
Ayrıntılarını tamamen uzmanlarına bırakmak istediğim
bu mesele hakkındaki genel görüşlerimi tamamlamak
için yeni neslin donatılacağı manevî özellikler arasında
kuvvetli bir erdemlilik ve kuvvetli, düzenli ve sağlam dü-
şünceden de söz etmek zorundayım.
İşte biz, bu kongremizden sadece çizilmiş eski yollardan
yürümenin şekli hakkında düşünceleri konuşmak değil,
belki söylediğim şartları taşıyan yeni bir sanat ve beceri
yolu bulup millete göstermek ve o yolda yeni nesli yürüt-
mek için rehber olmak gibi kutsal bir hizmet bekliyoruz.
Maarif Vekaleti’nin halkı tanımış, çevreyi ve memleketi
değerlendirmiş, öğretmen ve uzmanlardan oluşan bir
ilim ve kültür kongresini Ankara’da toplamayı düşünmüş
olması ve bugünkü zor şartlara rağmen bu girişiminde
başarısını büyük bir beğeni ile anarım.
Huzurunuzda ve millet huzurunda millî eğitimimiz hak-
kındaki görüş ve düşüncelerimi söylemeye imkân vermiş
olan bu toplantıdan yararlanarak geleceğimizin kurtulu-
şunun saygıdeğer liderleri olan Türkiye kadın ve erkek
öğretmenleri hakkındaki saygı dolu duygularımı hatır-
latmak isterim.
Gelecek için hazırlanan vatan çocuklarına, hiçbir zorluk
karşısında baş eğmeyerek sabırla çalışmalarını ve eğitim-
deki çocuklarımızın ana babalarına da yavrularının eği-
timlerini tamamlamak için her fedakârlığa katlanmaktan
çekinmemelerini öneririm. Büyük tehlikeler karşısında
uyanan milletlerin ne kadar kararlı oldukları tarihçe is-
pat edilmiştir. Silâhıyla olduğu gibi beyniyle de mücadele
etmek zorunda olan milletimizin, birincisinde gösterdiği
gücü ikincisinde de göstereceğine asla şüphem yoktur.
Milletimizin temiz karakteri yetenek ile doludur. Ancak
bu doğal yeteneği ortaya çıkarabilecek yöntemlerle dona-
tılmış vatandaşlar gereklidir. Bu görev de sizlere düşüyor.
Millî hükûmetimizin ciddiyet ve içtenlikle istediği dere-
cede Türkiye kadın ve erkek öğretmenlerinin hayat ve re-
fahını henüz sağlayamamakta olduğunu biliyorum; fakat
milletimizi yetiştirmek gibi kutsal bir görevi üzerine alan
yüce heyetinizin bugünün durumunu dikkate alacağın-
dan ve her zorluğu yenerek bu yolda gayet sabırla yürü-
yeceğinden şüphem yoktur. Göreviniz çok önemli ve ha-
yatidir. Bunda başarılı olmanızı Yüce Allah’tan dilerim.
KAYNAKÇA:
1.Hakimiyet-i Milliye, 21.7.1921